De belangrijkste tip voor 2021? Maak uw schulden bespreekbaar. Eenmaal u dat doet, kan u doelgericht hulp zoeken.

De coronacrisis zet een domper op de eindejaarsfeesten. Heel wat mensen worstelen met een gevoel van eenzaamheid. Tegelijkertijd zijn er steeds meer mensen die kampen met financiële problemen. De overgrote meerderheid daarvan trekt te laat aan de alarmbel. Een goed voornemen voor 2021? Op tijd hulp zoeken voor financiële problemen.

 

Waarom is het stijgend aantal leefloners zorgwekkend?

In de eerste helft van 2020 steeg het aantal leefloners met 5 procent. De overheidsdienst Maatschappelijke Integratie en het Planbureau waarschuwen dat dit cijfer tegen het einde van dit jaar kan oplopen tot 9,5 procent. Ongeveer 159.000 Belgen zullen een leefloon krijgen. Dit is zorgwekkend om twee redenen. Enerzijds bevinden deze Belgen zich al in het laatste vangnet van de  sociale bijstand ondanks de coronamaatregelen. Anderzijds is het leefloon slechts één armoede-indicator. Ook de toenemende vraag naar voedselpakketten en sociale woningen toont een sombere realiteit. Tenslotte wachten heel veel Belgen met hulp zoeken, waardoor we ervanuit kunnen gaan dat de werkelijke impact van de coronacrisis pas in 2021 zichtbaar zal zijn.

 

De impact van de coronacrisis? Tasten in het duister

Hoewel er zoveel mogelijk betaaloplossingen werden gezocht buiten de rechtbank door middel van betalingsuitstel en een tijdelijke bescherming tegen inbeslagnames en faillissementen, lost dit het probleem niet op. De pauzeknop indrukken, zorgt er gewoonweg voor dat we pas in 2021 zullen worden geconfronteerd met de werkelijke impact van de coronacrisis. Het verwachte domino-effect van faillissementen kan zich dus nog altijd voordoen. Misschien wordt dit effect nu zelfs groter, omdat we zombiebedrijven artificieel in stand houden. Zij hebben het voorbije jaar nog meer schulden kunnen opbouwen. Iets wat hun werknemers, leveranciers en de algemene economie pas in 2021 zullen voelen.

 

Een gevarieerd, maar versnipperd hulpaanbod

In Nederland worden er allerlei acties ondernomen om burgers te informeren over het hulpaanbod. Voor ondernemers is er www.komuitjeschuld.nl. Werknemers kunnen zich via telefoon of chat richten tot Hulp bij geldzorgen, een initiatief van de Nederlandse Schuldhulproute. De Nederlandse beroepsvereniging van gerechtsdeurwaarders startte de campagne Bellen is oplossen om zoveel mogelijk mensen met schulden correct te informeren en adviseren.

België kan heel wat leren uit deze drempelverlagende aanpak. Hier is het hulpaanbod vaak versnipperd en onduidelijk. Daardoor weten schuldenaars meestal niet voor welke hulp ze in aanmerking komen. Dit resulteert vaak in te laattijdige hulpverlening, waardoor heel wat oplossingen al niet meer mogelijk zijn.

 

Hieronder lijsten we alvast vijftien mogelijkheden op voor u:

  1. Schuldeiser: bespreek jouw situatie. Vraag een tijdelijk betalingsuitstel aan of spreek een afbetalingsplan af.

  2. Gerechtsdeurwaarder: schakelde jouw schuldeiser een gerechtsdeurwaarder in? Verstop jezelf niet voor de gerechtsdeurwaarder, maar ga een eerlijk gesprek aan. Onze Belgische gerechtsdeurwaarders staan altijd klaar met een luisterend oor en professioneel advies. Een gerechtsdeurwaarder is immers een bemiddelaar, die zo snel mogelijk een (betaal)oplossing wil vinden waar alle betrokkenen baat bij hebben. Op basis van uw situatie kan een realistisch afbetalingsplan besproken worden. Zo kan u onnodige extra kosten, zoals betalingsherinneringen en gerechtskosten, vermijden.

  3. CAW: wordt u geconfronteerd met een probleem? Dan kan u zich wenden tot uw lokaal CAW. Zij informeren, begeleiden en helpen u graag verder. Zij bieden ook ontmoetings- en opvangplaatsen aan. Zij helpen eveneens schulden en uithuiszettingen te voorkomen, want preventie is een belangrijk thema voor het CAW.

  4. OCMW: zij kunnen u begeleiden bij budgetbeheer, schuldbemiddeling of een collectieve schuldenregeling. Zij kunnen u ook doorverwijzen naar rechtsbijstand en/of u helpen om een leefloon aan te vragen. Meer informatie vindt u op de website van uw woonplaats of op Belgium.be.

  5. One: mensen met structurele schulden komen in aanmerking voor begeleide schuldafbouw via One. Zo kan een schuldspiraal vermeden worden. Deze begeleiding gebeurt in samenwerking met het lokaal OCMW en de betrokken gerechtsdeurwaarders.

  6. Werkloosheidsuitkering: als u werkloos bent, heeft u misschien recht op een werkloosheidsuitkering. In België kan u die uitkering aanvragen bij één van deze vier uitbetalingsinstellingen.

  7. Belgische Federatie van Voedselbanken biedt over het hele land voedselpakketten aan. 

  8. Belgian Anti-Poverty Network verenigt vier regionale anti-armoede organisaties, die op hun beurt meer dan 120 lokale verenigingen samenbrengen. Binnen het Netwerk tegen Armoede werken 58 Vlaamse verenigingen. In Wallonië is Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté actief. In Brussel kan u zich wenden tot Brussels Platform Armoede of Forum Bruxellois de Lutte contre la Pauvreté

  9. Moeders voor Moeders biedt hulp aan arme gezinnen met jonge kinderen. Moeders voor Moeders deelt voedselpakketten uit, maar ook andere materiële hulp. Denk maar aan kinderkleding, verzorgingsmateriaal of babyspullen. 

  10. Spullenhulp of Les Petits Riens: bent u op zoek naar een gratis maaltijd, hulp bij tewerkstelling of opvang? Dan kan u in Brussel terecht bij Spullenhulp.

  11. Stichting Pelicano helpt kinderen in armoede. Zij werken samen met scholen, het OCMW en de Dienst Sociale Zaken om kinderarmoede aan te pakken. Zij focussen eerst op de primaire behoeften van het kind (voeding, gezondheid en kleding), waarna ze ook duurzame ondersteuning bieden totdat het kind een diploma behaalt.

  12. Freecycle: ook in België bestaan er burgerinitiatieven die gratis spullen geven aan zij die het nodig hebben. Ontdek een freecycle-initiatief in uw buurt.

  13. Hoplr: via dit buurtplatform kan u dankzij de hulp van uw buren voedseloverschotten verkrijgen, materiaal lenen of geholpen worden bij allerlei zaken, zoals kleine herstellingen of het vertalen van een formulier.

  14. Too good to go: via deze app kan u aan een zeer voordelig tarief voedseloverschotten aankopen in uw buurt.

  15. Voordelige tarieven voor materiaal: via tweedehandswinkels kan u aan een voordelig tarief noodzakelijk materiaal aankopen. In Vlaanderen kan u bijvoorbeeld een kringwinkel bezoeken. Soms kan u bepaald materiaal ook gratis verkrijgen via Facebookgroepen zoals Free & Recycled Antwerpen of gratis advertenties op Facebook Marketplace.

 

Welke actie kan u ondernemen in 2021?

Weet dat geldproblemen iedereen kunnen overkomen. U hoeft er niet beschaamd over te zijn. Werkelijk, de belangrijkste stap die u kan zetten in 2021 is uw schulden bespreekbaar maken. Eenmaal u dat doet, kan u doelgericht hulp zoeken.