Onbetaalde facturen, ze zijn zowel voor de schuldeiser als de debiteur een last. Alle betrokken partijen willen liefst een snelle oplossing die zo weinig mogelijk kost. Helaas komen we niet altijd tot een oplossing. Wanneer de openstaande vordering onbetaald blijft, kan er via dagvaarding een vonnis worden bekomen of kan een dwangschrift worden betekend. Indien er geen betaling volgt, gaat de gerechtsdeurwaarder over tot beslag.

Wanneer alle minnelijke mogelijkheden zijn uitgeput en de vordering blijft openstaan, kan beslag als dwangmaatregel gebruikt worden om de betaling van een vordering te bekomen. Na een vonnis van de rechter of de uitgifte van een dwangschrift kan deze vordering opgeëist worden. Een gedeelte van het inkomen of de verkoop van de spullen of de woning van de debiteur kan gebruikt worden voor de betaling van één of meerdere onbetaalde facturen.

Monopolietaak van de gerechtsdeurwaarder

In België kan alleen de gerechtsdeurwaarder beslag leggen. Het is één van de (wettelijk bepaalde) monopolietaken eigen aan zijn ministerieel ambt. Door zijn benoeming door de Koning heeft hij de exclusiviteit over bepaalde taken, die hij dan ook verplicht moet uitvoeren, wanneer hij de vraag hiertoe krijgt.

Om beslag te kunnen leggen, heeft de gerechtsdeurwaarder een uitvoerbare titel nodig. Hij verkrijgt deze titel via een vonnis na dagvaarding of via een dwangschrift. Voor de gerechtelijke uitvoering moet hij zich houden aan een strikt deontologisch kader en een wettelijk tarief.

Uitvoerend versus bewarend beslag

Een beslag kan bewarend of uitvoerend zijn. In geval van een bewarend beslag kunnen de goederen waarop beslag wordt gelegd, nog gebruikt worden, maar mogen ze niet verkocht of weggeschonken worden. Hier zijn zware straffen aan gekoppeld. Meest voorkomend zijn een bewarend beslag op onroerende goederen (bijvoorbeeld uw woning) of op roerende goederen (bijvoorbeeld meubels).

Een uitvoerend beslag is gelijklopend met een bewarend beslag, met het verschil dat de goederen waarop beslag wordt gelegd, wel verkocht zullen worden. De meest voorkomende vormen van uitvoerend beslag zijn het uitvoerend beslag op roerende goederen of op onroerende goederen en ‘het beslag onder derden’, het zogenaamde loonbeslag of beslag op uw bankrekening.

Waarop mag géén beslag gelegd worden?

De gerechtsdeurwaarder kan enkel beslag leggen op de eigendommen van de debiteur. Het is echter niet altijd mogelijk om een onderscheid te maken tussen de eigendommen van een inwonende huisgenoot of partner bij een beslag op roerende goederen. Om deze goederen te behouden moet de eigenaar een procedure tot ‘revindicatie’ opstarten. Dit doet u best met juridische hulp, aangezien het een kostelijke procedure is met weinig kans op slagen.

Daarnaast zijn er ook verschillende zogenaamde ‘onbeslagbare goederen’. Deze worden door de wetgever gezien als elementair, waardoor hier nooit beslag op kan worden gelegd, zoals bijvoorbeeld:

  • Kleding
  • Bedden en beddengoed
  • Boeken en schoolmateriaal
  • ‘Gereedschap’ om inkomsten te genereren
  • Speelgoed
  • Huisdieren
  • Enzovoort

Het volledige overzicht vindt u hier.

Tot slot kan er ook geen beslag gelegd worden wanneer de debiteur zich in collectieve schuldenregeling bevindt.

Een beslag kan een ingrijpende impact hebben op het leven van de debiteur. Toch is dit soms noodzakelijk, aangezien de schuldeiser ook vergoed moet worden voor de goederen of diensten die hij heeft geleverd. Wanneer u als debiteur een dwangbevel of vonnis ontvangt, is reageren de beste optie: betalen, een afbetalingsplan aanvragen of de vordering betwisten. Het belangrijkste is dat men contact opneemt met de gerechtsdeurwaarder, zodat er zo snel mogelijk een gepaste oplossing voor alle betrokken partijen kan worden gezocht.